توبه | چگونگی توبه کردن به درگاه خدا
چگونه توبه کنیم
توبه یعنی برگشت از راه غلطی که ما با گناهان و غفلت خود رفتیم.
انابه معنایش این است که توجه به خدای متعال پیدا کنیم و این برای حال و آینده ما خوب است.
حال ما می خواهیم بدانیم چگونه توبه کنیم که خدا ببخشد؟ و اینکه خداوند چند بار توبه می پذیرد؟ راه های توبه به درگاه خدا چیست؟
برای دانستن این مطالب مقاله ای در این راستا برای شما قرار دادیم، تا با مطالعه آن بتوانید به پاسخ این سوالات برسیم.
چگونه توبه کنیم تا خدا ببخشد
در قرآن کریم آیه در مورد توبه پذیری خدا وجود دارد که پروردگار عالم در این آیه می فرمایند:
إِلَّا مَنْ تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُولَٰئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ ۗ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًامگر آنان که توبه کنند و ایمان آورند و کار شایسته انجام دهند، که خدا بدی هایشان را به خوبی ها تبدیل می کند؛ و خدا بسیار آمرزنده و مهربان است.
سوره فرقان، آیه 70
توبه نه تنها گناهان گذشته را پاک میکند، بلکه انقلاب ماهیت نیز است، یعنی گناهان را تبدیل به حسنه می کند.
بزرگواری این چنین دعا مینمود که:
خداوندا، گناهان ما را ببخش که اگر گناهان را ببخشی، ما تا عرش حسنات خواهیم داشت.
گاهی موقع ها بعضی ها میگویند اگر ما ده بار یا صد بار گناهی را تکرار کردیم، آیا باز هم می توانیم توبه کنیم؟
حدیثی در این مورد وجود دارد که شخصی به نام محمد بن مسلم سوالی را از امام باقر علیه السلام پرسید. ایشان فرمودند: یا امام باقر، ما گناهی را بارها تکرار می کنیم و توبه می کنیم، آیا درست است؟
امام باقر فرمودند: هر دفعه ای که شما در قلبت پشیمان بشوی نسبت به آن کاری که انجام دادی، این توبه است و توبه مورد قبول است.
با توجه به این حدیثی که بیان شد، می توان دریافت که راههای توبه به درگاه خدا و همچنین، یکی از راه هایی که می توان متوجه شد که توبه ما مورد مقبول خداوند قرار گرفته است یا نه، این است که احساس پشیمانی در قلب خود کنیم.
در این مواقع اجازه ندهیم که شیطان و نفس اماره وسوسه کند و بگوید که آب از سرت گذشته است، تو بارها توبه کردی و دیگر به سمت توبه نرو. چون توبه تو مورد قبول نیست.
هر بار پشیمانی در قلب انسان آمد این توبه است.
مرحوم علامه طباطبایی در تفسیر المیزان نکته خیلی زیبایی را ذکر کردهاند. ایشان فرمودند که اگر ما توبه کنیم، اسم ما تائب میشود.
خداوند متعال در قرآن یکی از اسماء مبارکش تواب است. إِنَّ اللَّهَ كَانَ تَوَّابًا رَحِيمًا.
تواب صیغه مبالغه به معنای خیلی توبه کننده است. مرحوم علامه طباطبایی عرض کردند از روی این جهت که وقتی ما توبه می کنیم خداوند دوبار توبه می کند. یک توبه ما، بین دو توبه خداوند است.
معنای لغوی توبه رجوع است.
یعنی خدا اول توبه می کند و رجوع میکند به دل شما، و شما در دلتان از گناه احساس پشیمانی می کنید، و بعد که احساس پشیمانی کردید و میگویید خدایا من را ببخش، آن وقت خداوند دو مرتبه به شما رجوع میکند، و توبه شما مورد قبول واقع می شود. پس این پشیمانی و بخشیدنی که شما گفتید، بین دو توبه، بین دو رجوع خداوند است.
خداوند اول به دل شما را رجوع میکند.
این مورد را حتماً مورد توجه قرار دهید “خداوند اول به دل شما رجوع میکند” و عنایتی به شما می کند تا احساس پشیمانی در شما ایجاد شود، و بعد از خدا درخواست عفو میکنید و پروردگار برای بار دوم به شما رجوع میکند و توبه شما را قبول میکند.
اگر ما تائب هستیم، او تواب است.
در نظر بگیرید، برای مثال جوانی سوال می کند که من نمی دانم توبه من مورد قبول بوده است یا خیر؟
در اینجا باید این شخص توجه کند که قاعدتاً از دل خودش خبر دارد. در این حالت احساس پشیمانی نسبت به گناهی که انجام میداده، میکند یا خیر؟
اگر این احساس پشیمانی را می کند، این را خداوند در دلش انداخته است.(توبه خدا)
یعنی اول خداوند به او رجوع کرده است که احساس پشیمانی کند. توبه اول از خداوند شروع شده است.
پس قبل از اینکه او بگوید “خدایا من را ببخش”، بخشیده شده است.
اما آنهایی که گناه میکنند و بی تفاوت هستند و احساس پشیمانی ندارند، نه تنها توبه نکرده اند، بلکه خداوند هم به آنها رجوع نکرده است.
پیامبر گرامی اسلام در روایتی فرمودند: توبه به درگاه خدا آن است کسی مردانه توبه کند.
راههای توبه به درگاه خدا
روزی پیامبر در جمع اصحاب نشسته بود و سوالی را فرمودند که: آیا می دانید توبه کننده واقعی چه کسی است؟
پیامبر در پاسخ فرمودند:
تائب کسی است که پنج کار را انجام دهد. آن وقت این شخص توبه کننده واقعی است.
پنج کار تائب عبارت است از:
- اگر کسی توبه کند، اما حق الناس را بیخیال باشد، آبروی کسی را برده باشد، حق کسی را خورده باشد، این شخص تائب واقعی نیست. تائب واقعی کسی است که به دنبال جبران حقوق دیگران باشد.
- اگر کسی توبه کرد ولی عباداتش را اضافه نکرد، یعنی فرقی با دیروزش نکرده باشد، این شخص تائب واقعی نیست.
چطور آدم می تواند توبه کند و عبادات با قبل تغییر نکند.
منی که تا قبل گمراه بودم و اشتباه می رفتم، حالا که توبه کردم باید با بقیه فرق کنم. - اگر کسی توبه کند، اما پوشش تغییر نکند.
به عنوان مثال خانومی حجابش را تغییر ندهد.
آقا طرز پوشش و زیورآلات طلا را کنار نگذارد، کار مورد پسند نیست. - اگر کسی توبه کند، ولی دوستان و رفقایش را تغییر ندهد، تائب نیست.
چون معمولاً کسی که توبه می کند اگر با همان دوستان قبل خود باشد، مجدد به همان حالت قبل خود برمی گردد. - اگر کسی توبه کند، ولی اخلاقش تغییر نکند تائب نیست.
توبه در ماه رمضان
وَ هذا شَهرُ اِلانابَةِ وَ هذا شَهرُ التَّوبَ
ماه رمضان، ماه انابه و توبه است. همان طور که گفته شد توبه یعنی برگشت رجوع از خطا.
ماه رمضان، ماه رحمت و مغفرت است.
رَمَضَانُ شَهْرُ الْعِتْقِ مِنَ النَّارِ
آزادی از آتش است.
در واقع معنای آزادی از همین گناهان و خطاهایی است که ما انجام میدهیم. چون گناهان ما موجب عذاب آخرت ما هستند.
یعنی در این دنیا اصلاح کار خودمان را انجام دهیم، و دل هایمان را پاکیزه کنیم، عبادات را به جای آوریم، راستی و درستی، راستگویی و امانتداری و صفا را به مومنین و برادران دینی هدیه دهیم، تکالیفی که بر دوشمان است را انجام دهیم، و همه اینها همان رفتن به بهشت است، که در عالم قیامت به صورت نعمتهای الهی که وعده داده شده، تجسم خواهد شد.
در ماه مبارک رمضان خداوند متعال شبی چند میلیون انسان را از جهنم نجات می دهد.
وقتی که وارد ماه مبارک رمضان می شویم، مثل روزی که از مادر متولد شدیم، پاک می شویم.
آدمی سی سال، چهل سال گناه کرده باشد، ۴۰ سال معصیت کرده باشد، در این ماه مبارک رمضان همه چیز را می تواند جبران کند. هم آن چهل سال معصیتش را و هم می تواند در مسیر درست جلو بیفتد.
به این اندازه این ماه مبارک برکت دارد.
خداوند توبه زناکار را میپذیرد
آیا خداوند توبه زناکار را میبخشد؟
یکی از فواحش و گناهان کبیره زنا است. به طوری که خداوند متعال، هیچ گناهی را به این اندازه، منفور بودن آن را بیان نکرده است.
پروردگار عالم در سوره فرقان آیه ۶۹ می فرماید:
يُضَاعَفْ لَهُ الْعَذَابُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
روز قیامت عذابش دو چندان شود
عذاب زن و مرد زناکار چند برابر جرمشان است.
عذاب روابط نامشروع مرد و زن چند برابر است.
پیامبر گرامی اسلام نیز فرمودند زناکار به سه بلا در دنیا و سه بلا در آخرت دچار میشود.
اما عجیب است، همین سوره که میفرماید زنا از فواحش است و سوزاننده ایمان و عمل و اخلاق است، و انجام دهنده آن چند برابر عذاب دارد، در ادامه می فرماید:
إِلَّا مَنْ تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُولَٰئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ ۗ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا.
مگر آنان که توبه کنند و ایمان آورند و کار شایسته انجام دهند، که خدا بدی هایشان را به خوبی ها تبدیل می کند؛ و خدا بسیار آمرزنده و مهربان است.
مگر اینکه زناکار این گناه را قطع کند و در دایره ایمان به خدا و قیامت قرار گیرد و باقی عمرش را غرق در عمل صالح شود. با این موارد میتواند یک توبه کننده باشد.
بنابراین با سه شرط این گناه زنا از پرونده اش پاک میشود و توبه از گناه ارتباط با نامحرم پذیرفته است :
- توبه
- ایمان واقعی
- عمل صالح
رسول خدا در روایتی فرمودند: هر کس یک سال قبل از مرگش توبه کند، خداوند توبه او را مورد مقبول قرار میدهد.
حضرت در ادامه فرمودند: یک سال زیاد است، و در کمتر از یک سال هم امکان پذیر است. اگر یک ماه قبل از مرگش توبه کند، خداوند قبول می کند و مجدد فرمودند: یک ماه هم زیاد است، اگر یک روز قبل از مرگش توبه کند خداوند متعال می پذیرد.
باز هم مجدد فرمودند: یک روز هم زیاد است. اگر یک ساعت قبل از مرگ توبه کند، خداوند توبه را می پذیرد؛ و در آخر فرمودند: یک ساعت هم زیاد است، یک لحظه قبل از مرگش باشد، خداوند توبه او را می پذیرد.
خداوند جهان و عالم خداوند سختگیری نیست، و دوست دارد تمام بندگانش در بهترین جایگاه ها قرار گیرند.
خداوند به عنوان خالق و هستی بر این موضوع واقف بود که اگر انسان به حال خود رها شود، در پرتگاه قرار میگیرد. بنابراین توبه را وسیله ای برای نجات آدمی قرار داد.
امید روشن هستم، از سال 96 پا به عرصه سایت گذاشتم. من یکی از علاقمندانِ حوزه سئو هستم و تلاش میکنم با علم سئو مطالب آموزشی بیشتری را در بستر وب منتشر کنم.
امید روشن هستم، از سال 96 پا به عرصه سایت گذاشتم. من یکی از علاقمندانِ حوزه سئو هستم و تلاش میکنم با علم سئو مطالب آموزشی بیشتری را در بستر وب منتشر کنم.
5 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
یا الله، استغفرالله
ممنون از همراهیتون
من چند سال پیش یه گناهی کردم، مقداری از کسی به دروغ پول گرفتم و پسش ندادم، یعنی خدا من رو بابت این موضوع میبخشه؟
سلام وقتتون بخیر باشه.
سوال شما در خصوص احکام هست و در این مورد پیشنهاد میکنیم با دفتر مرجع تقلیدتون تماس بگیرید تا راهنماییتون کنند.
ممنون از مطالب آموزنده ای که گذاشتید