شب قدر | اعمال شب قدر
شب قدر | اعمال شب قدر
قال رسول الله(ص):
مَن أحیی لَیلَةَ القَدرِ حُوِّلَ عَنهُ العَذابُ إلَی السَّنَةِ القابِلَةِ (اقبال الأعمال، ج1، ص 345)
هر کس شب قدر را احیا بدارد ، تا سال آینده عذاب از او بر داشته میشود.
اعمال مشترک شب قدر
اعمال مشترک شب های قدر، عبارتند از اعمالی که در هر سه شب قدر انجام میشوند و با عنوان اعمال مشترک شب های قدر شناخته میشوند.
این اعمال عبارتند از:
- غسل
- خواندن دو رکعت نماز مخصوص
- قرائت دعای مخصوص قبل از سر گرفتن قرآن
- قرآن به سر گرفتن
- زیارت امام حسین (ع)
- احیا نگه داشتن شب های قدر
- ادای 100 رکعت نماز مخصوص شب قدر
- خواندن دعای مخصوص امام سجاد (ع)
هر کدام از موارد بالا دارای نکاتی هستند که در ادامه بیان کردیم:
1. بهتر است غسل را در زمان مقابله با غروب آفتاب انجام دهید و نماز عشاء را با این غسل ادا کنید.
2. در دو رکعت نماز، پس از حمد، هفت بار سوره توحید را خوانده و پس از نماز هفتاد بار ” اَستَغفُرِاللهَ وَ اَتوبُ اِلَیهِ ” را تکرار کنید.
3. قرآن مجید را باز کنید، در مقابل خود قرار دهید و دعای ” اللهم انی اسئلک ” را بخوانید، سپس حاجت خود را از خدا بخواهید:
اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُکَ بِکِتابِکَ الْمُنْزَلِ
خداى از تو درخواست مى کنم به حق کتاب نازل شده ات،
وَ ما فیهِ وَ فیهِ اسْمُکَ الاَْعْظَمُ الاَْکْبَرُ،
و آنچه در آن است، و در آن است نام اعظم بزرگترت،
وَ اَسْماؤُکَ الْحُسْنى وَ ما یُخافُ وَ یُرْجى
و نام هاى نیکوترت و آنچه بیم انگیز است و امیدبخش،
اَنْ تَجْعَلَنى مِنْ عُتَقائِکَ مِنَ النّارِ
اینکه مرا از آزادشدگان از آتش دوزخ قرار دهى.
4. قرآن کریم را به سر بگیرید و مناجات زیر را خوانده، سپس حاجت خود را از خدا بخواهید:
اَللَّهُمَّ بِحَقِّ هَذَا اَلْقُرْآنِ وَ بِحَقِّ مَنْ أَرْسَلْتَهُ بِهِ وَ بِحَقِّ کُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِیهِ وَ بِحَقِّکَ عَلَیْهِمْ فَلاَ أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّکَ مِنْکَ
سپس ده مرتبه بگویید « بِکَ یَا اللّهُ » و ده مرتبه « بِمُحَمَّدٍ » و ده مرتبه « بِعَلِیٍّ » و ده مرتبه « بِفَاطِمَةَ » و ده مرتبه « بِالْحَسَنِ » و ده مرتبه « بِالْحُسَیْنِ » و ده مرتبه « بِعَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ » و ده مرتبه « بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ » و ده مرتبه « بِجَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ » و ده مرتبه « بِمُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ » و ده مرتبه « بِعَلِیِّ بْنِ مُوسَى » و ده مرتبه « بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ » و ده مرتبه « بِعَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ » و ده مرتبه « بِالْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ » و ده مرتبه « بِالْحُجَّةِ ».
سپس هر حاجتی را که دارید، بگویید.
5. در شب قدر، زیارت بارگاه امام حسین (ع) را انجام دهید و زیارت این حضرت را بخوانید.
چرا که در این لحظات، ندایی از آسمان هفتم میآید و از بالای عرش الهی فرمان میآید که هر کس به زیارت قبر حسین علیه السلام آمده باشد، او را آمرزیده خواهند کرد:
بسم الله الرحمن الرحیم
السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ
سلام بر تو اى فرزند رسول خدا سلام بر تو اى فرزند امیرالمؤمنین
السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ الصِّدِّیقَهِ الطَّاهِرَهِ فَاطِمَهَ سَیِّدَهِ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ
سلام بر تو اى پسر صدیقه طاهره فاطمه زهرا بزرگ زنان اهل عالم
السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا مَوْلاَیَ یَا أَبَا عَبْدِاللَّهِ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ
سلام بر تو اى آقاى من اى ابا عبدالله سلام و رحمت و برکات خدا بر تو باد
أَشْهَدُ أَنَّکَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلاَهَ وَ آتَیْتَ الزَّکَاهَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ
گواهى مى دهم که تو نماز را بپا داشتى و زکات به مستحقان دادى و امت را امر به معروف و نهى از منکر کردى
وَ تَلَوْتَ الْکِتَابَ حَقَّ تِلاَوَتِهِ وَ جَاهَدْتَ فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ وَ صَبَرْتَ عَلَى الْأَذَى فِی جَنْبِهِ مُحْتَسِباً حَتَّى أَتَاکَ الْیَقِینُ
و کتاب خدا را به حق و حقیقت تلاوت فرمودى و در راه دین خدا حق جهاد و کوشش را به حد کمال فرمودى و بر اذیت و آزار امت صبر کردى و خالص براى طرف دارى دین خدا مراقبت کامل تمام عمر تا هنگام رحلت و شهادت فرمودى
أَشْهَدُ أَنَّ الَّذِینَ خَالَفُوکَ وَ حَارَبُوکَ وَ الَّذِینَ خَذَلُوکَ وَ الَّذِینَ قَتَلُوکَ مَلْعُونُونَ عَلَى لِسَانِ النَّبِیِّ الْأُمِّیِ
گواهى مى دهم که آنان که با تو به مخالفت و جنگ برخاستند و آنان که تو را یارى نکردند و آنان که تو را شهید کردند همه به زبان پیغمبر امى لعن شدند
وَ قَدْ خَابَ مَنِ افْتَرَى لَعَنَ اللَّهُ الظَّالِمِینَ لَکُمْ مِنَ الْأَوَّلِینَ وَالْآخِرِینَ وَ ضَاعَفَ عَلَیْهِمُ الْعَذَابَ الْأَلِیمَ
و زیان و خوارى بر کسانى که به شما افتراء بستند خدا لعنت کند آنان که در حق شما ظلم و ستم کردند از خلق اولین و آخرین بر همه لعنت ابد و عذابشان مضاعف شدید و دردناک باد
أَتَیْتُکَ یَا مَوْلاَیَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ زَائِراً عَارِفاً بِحَقِّکَ مُوَالِیاً لِأَوْلِیَائِکَ
اى آقاى من اى فرزند رسول خدا با معرفت به حق امامتت و خلافتت بدین درگاه به زیارت حضرتت آمده ام و دوست با دوستانت
مُعَادِیاً لِأَعْدَائِکَ مُسْتَبْصِراً بِالْهُدَى الَّذِی أَنْتَ عَلَیْهِ عَارِفاً بِضَلاَلَهِ مَنْ خَالَفَکَ فَاشْفَعْ لِی عِنْدَ رَبِّکَ
و دشمن با دشمنان توام و بدان راه هدایت و ایمان که تو بر آن بودى بصیر و معتقدم و عارف و واقفم به گمراهى مخالفانت پس مرا نزد خدا شفاعت فرما.
پس بچسبان خود را بر قبر و روى خود را بر آن گذار پس مى روى به جانب سر مقدس و مى گویى:
السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا حُجَّهَ اللَّهِ فِی أَرْضِهِ وَ سَمَائِهِ
سلام بر تو اى حجت خدا در همه زمین و آسمان
صَلَّى اللَّهُ عَلَى رُوحِکَ الطَّیِّبِ وَ جَسَدِکَ الطَّاهِرِ وَ عَلَیْکَ السَّلاَمُ یَا مَوْلاَیَ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ
درود خدا بر روح پاک و جسم مطهرت باد و بر تو سلام باد اى آقاى من و درود و رحمت و برکات خداى بر تو باد
6. در این شبها، بیدار ماندن و عبادت کردن امری مهم است. در روایات فراوان از پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) آمده که هر کس این شبها را بیدار باشد و عبادت کند، گناهانش آمرزیده میشود.
7. انجام صد رکعت نماز در این شبها فضیلت و پاداش بسیاری دارد. مناسب است در هر رکعت پس از سوره حمد، ده بار سوره توحید را بخوانید.
8. دعای زیر را خوانده و از خدا بخواهید که بخشش و رحمت خود را برای گشایش امور مسلمانان و تمام خلق الهی فراهم کند.
اللَّهُمَّ إِنِّی أَمْسَیْتُ لَکَ عَبْداً دَاخِراً ، لَا أَمْلِکُ لِنَفْسِی نَفْعاً وَ لَا ضَرّاً ، وَ لَا أَصْرِفُ عَنْهَا سُوءاً ، أَشْهَدُ بِذَلِکَ عَلَى نَفْسِی ، وَ أَعْتَرِفُ لَکَ بِضَعْفِ قُوَّتِی ، وَ قِلَّهِ حِیلَتِی ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَنْجِزْ لِی مَا وَعَدْتَنِی وَ جَمِیعَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ مِنَ الْمَغْفِرَهِ فِی هَذِهِ اللَّیْلَهِ ، وَ أَتْمِمْ عَلَیَّ مَا آتَیْتَنِی فَإِنِّی عَبْدُکَ الْمِسْکِینُ الْمُسْتَکِینُ ، الضَّعِیفُ الْفَقِیرُ الْمُهِینُ .
اللَّهُمَّ لَا تَجْعَلْنِی نَاسِیاً لِذِکْرِکَ فِیمَا أَوْلَیْتَنِی ، وَ لَا غَافِلًا لِإِحْسَانِکَ فِیمَا أَعْطَیْتَنِی ، وَ لَا آیِساً مِنْ إِجَابَتِکَ وَ إِنْ أَبْطَأَتْ عَنِّی ، فِی سَرَّاءَ کُنْتُ أَوْ ضَرَّاءَ ، أَوْ شِدَّهٍ أَوْ رَخَاءٍ ، أَوْ عَافِیَهٍ أَوْ بَلَاءٍ ، أَوْ بُؤْسٍ أَوْ نَعْمَاءَ ، إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعاءِ
شب قدر چه شبی است؟
شب قدر یا لیلة القدر، زمانی است که قرآن نازل شد و سرنوشت سال آینده افراد مقدر میشود.
در آیات سورههای قدر و دخان، قرآن به اهمیت این شب اشاره دارد. شب قدر بیش از هزار ماه ارزش دارد و به عنوان شبی پربرکت، زمان رحمت و آمرزش گناهان محسوب میشود.
در این شب، فرشتگان به زمین نازل میشوند و بر اساس برخی روایات شیعه، مقدرات سال آینده بر امام ارائه میشود.
زمان دقیق شب قدر مشخص نیست، اما طبق اغلب روایات، این شب در ماه مبارک رمضان واقع شده و به عنوان یکی از شبهای ۱۹، ۲۱ یا ۲۳ این ماه شناخته شده است.
شیعیان به ویژه بر شب ۲۳ رمضان و اهل سنت بر شب ۲۷ رمضان تأکید بیشتری دارند.
در این شبهای مبارک، شیعیان با پیروی از رفتارهای معصومین(ع)، به انجام شبزندهداری، تلاوت قرآن، دعا، عبادت و گفتوگوهای علمی برای کسب دانش و معرفت میپردازند.
شهادت امام علی(ع) و ضربت خوردن در این شبها نیز اهمیت ویژهای در نگاه شیعیان دارد و با شاخصههای شب قدر، به سوگواری و عبادت پرداخته میشود.
اعمال شب نوزدهم ماه رمضان
– صد مرتبه تکرار کنید: “ اَستَغفُرِاللهَ رَبی وَ اَتوبُ اِلَیه ”
– صد مرتبه بگویید: “ اَللّهُمَّ العَن قَتَلَهَ اَمیرَالمومنینَ ”
– دعاهای زیر را بخوانید:
دعای اول:
یَا ذَا الَّذِی کَانَ قَبْلَ کُلِّ شَیْءٍ ثُمَّ خَلَقَ کُلَّ شَیْءٍ ثُمَّ یَبْقَى وَ یَفْنَى کُلُّ شَیْءٍ
اى آنکه پیش از هر چیز بوده سپس هر چیز را آفرید و او باقى است و هر چیز فانى شود
یَا ذَا الَّذِی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ یَا ذَا الَّذِی لَیْسَ فِی السَّمَاوَاتِ الْعُلَى وَ لاَ فِی الْأَرَضِینَ السُّفْلَى
اى آنکه بمانند او چیزى نیست اى آنکه در آسمانهاى بلند و نه در زمینهاى پست
وَ لاَ فَوْقَهُنَّ وَ لاَ تَحْتَهُنَّ وَ لاَ بَیْنَهُنَّ إِلَهٌ یُعْبَدُ غَیْرُهُ
و نه بالاى آنها و نه در زیر آنها و نه در میان آنها معبود به حقى که پرستش شود جز او نیست
لَکَ الْحَمْدُ حَمْداً لاَ یَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهِ إِلاَّ أَنْتَ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلاَهً لاَ یَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهَا إِلاَّ أَنْتَ
حمد مر تر است آن سپاس که جز تو کس نتواند آن را شمرد پس درود فرست بر حضرت محمد (ص) و آل محمد درودى که جز تو کس نتواند آن را شمرد
دعای دوم:
اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ
خدایا، جزو قضا و قدرهاى محتوم خود و جزو امور استوار که در شب قدر فیصله مىدهى
وَ فِیمَا تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَکِیمِ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ وَ فِی الْقَضَاءِ الَّذِی لَا یُرَدُّ وَ لَا یُبَدَّلُ
و جزو سرنوشت حتمىات که برگشت و تبدیل در آن راه ندارد،
أَنْ تَکْتُبَنِی مِنْ حُجَّاجِ بَیْتِکَ الْحَرَامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمُ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمُ الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئَاتُهُمْ
نام مرا جزو حاجیان خانهى محترمت بنویس، حاجیانى که حجّشان نیک و کوشش و عملشان مورد سپاس و گناهانشان بخشوده و بدىهایشان پوشیده است
وَ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِیلَ عُمُرِی وَ تُوَسِّعَ عَلَیَّ [لِی] فِی رِزْقِی
و جزو قضا و قدر خود مقرّر فرما که عمر مرا طولانى نموده و روزى خود را بر من بگسترانى و انجام ده با من. . .
اعمال شب بیست و یکم ماه رمضان
– دعای جوشن کبیر را بخوانید.
– دعای زیر را بخوانید:
« اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد، وَآلِ مُحَمَّد وَاقْسِمْ لی حِلْماً یَسُدُّ عَنّی بابَ الْجَهْلِ، وَهُدىً تَمُنُّ بِهِ عَلَیَّ مِنْ کُلِّ ضَلالَه، وَغِنىً تَسُدُّ بِهِ عَنّی بابَ کُلِّ فَقْر، وَقُوَّهً تَرُدُّ بِها عَنّی کُلَّ ضَعْف، وَعِزّاً تُکْرِمُنی بِهِ عَنْ کُلِّ ذُلٍّ، وَرِفْعَهً تَرْفَعُنی بِها عَنْ کُلِّ ضَعَه، وَاَمْناً تَرُدُّ بِهِ عَنّی کُلَّ خَوْف، وَعافِیَهً تَسْتُرُنی بِها عَنْ کُلِّ بَلاء، وَعِلْماً تَفْتَحُ لی بِهِ کُلَّ یَقین، وَیَقیناً تُذْهِبُ بِهِ عَنّی کُلَّ شَکٍّ، وَدُعاءً تَبْسُطُ لی بِهِ الاِجابَهَ فی هذِهِ اللَّیْلَهِ، وَفی هذِهِ السّاعَهِ، السّاعَهَ السّاعَهَ السّاعَهَ یا کَریمُ، وَخَوْفاً تَنْشُرُ لی بِهِ کُلَّ رَحْمَه، وَعِصْمَهً تَحُولُ بِها بَیْنی وَبَیْنَ الذُّنُوبِ، حَتّى اُفْلِحَ بِها عِنْدَ الْمَعْصُومُینَ عِنْدَکَ، بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ ».
اعمال شب بیست و سوم ماه رمضان
– خواندن سورههای مبارک عنکبوت، روم و دخان.
– هزار مرتبه خواندن سورهی قدر.
– خواندن دعاهای جوشنکبیر، مکارمالاخلاق و افتتاح.
– خواندن دعای فرج.
“ أَللّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ الْحُجَّهِ بْنِ الْحَسَنْ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَعَلى آبائِهِ فِی هذِهِ السَّاعَهِ وَفی کُلِّ ساعَه وَلِیّاً وَحافِظاً وَقائِداً وَناصِراً وَدَلِیلاً وَعَیْناً حَتَّى تُسْکِنَهُ أَرْضَکَ طَوْعاً وَتُمَتِّعَهُ فِیها طَوِیلاً َ ”
دیدگاهتان را بنویسید